Fizjoterapia uroginekologiczna jest stosunkowo nowym, specjalistycznym zawodem medycznym w Polsce, zajmującym się profilaktyką i leczeniem mięśni dna miednicy. Jest to nieinwazyjna metoda pomagająca wyeliminować problemy natury intymnej. Dla kogo jest przeznaczona i dlaczego warto z niej skorzystać opowiada Beata Przała, certyfikowana fizjoterapeutka uroginekologiczna.
Zacznijmy od samego początku: czym dokładnie jest dno miednicy?
Dno miednicy to zespół mięśni, a także powięzi odpowiedzialnych za szereg fizjologicznych czynności, należą do tzw. "mięśni głębokich”. Mają one 3 warstwy i są wielkości dwóch złączonych ze sobą dłoni.
Dlaczego są tak ważne?
Dno miednicy odpowiada bowiem za szereg ważnych dla nas funkcji m.in. za mikcję i defekację (trzymanie / wydalanie moczu i kału), funkcje seksualne czy za utrzymywanie narządów wewnętrznych (m.in. pęcherz moczowy, odbyt, macica) na swoim miejscu. Pamiętajmy również, że mają wpływ, na inne obszary ciała takie jak: przepona oddechowa, brzuch, dolne plecy, szczęka czy gardło.
Kto może się zgłosić do gabinetu fizjoterapii uroginekologicznej?
Terapia przeznaczona jest z myślą o kobietach, które odczuwają dolegliwości ze strony dna miednicy, są już w ciąży lub po porodzie. Zachęcamy do odwiedzin osoby, które planują powiększenie rodziny, są w trakcie menopauzy, a także młode dziewczyny. Wizyty zalecamy na każdym etapie życia.
Z jakimi dolegliwościami można zgłosić się do gabinetu?
- nietrzymanie moczu
- obniżenie/ wypadanie narządów wewnętrznych
- słabe odczucia seksualne lub bolesności podczas stosunków
- bóle miednicy, dolnych pleców
- bolesne miesiączkowanie
- w endometriozach
- w stanach po operacjach ginekologicznych, oraz na jamie brzusznej
- w przypadku rozejścia mięśnia prostego brzucha
- blizny po CC, oraz na kroczu
- korekta postawy
Jakie metody są wykorzystywane w pracy z ciałem przez terapeutę?
Do najpopularniejszych metod leczenia należą: terapia manualna, specjalistyczne ćwiczenia na mięśnie dna miednicy, praca z oddechem, usprawniające i wzmacniające, tejping, a także terapia elektrostymulacja i biofeedback. Pamiętajmy jednak, że podstawą każdego leczenia jest wywiad medyczny, a następnie postawienie diagnozy. Dopiero po rozmowie dobierana jest terapia indywidualnie dostosowana do potrzeb pacjentki.
Czy będąc w ciąży lub po porodzie, można korzystać z usług fizjoterapeuty?
Zdecydowanie tak. Fizjoterapia uroginekologiczna bardzo wspiera kobiety w ciąży i w okresie poporodowym. W trakcie ciąży, pomoże zmniejszyć uciążliwe dolegliwości, a następnie lepiej przygotować ciało na nadchodzące zmiany, a następnie poród. Po porodzie (zarówno SN, jak i CC), otrzymamy pomoc w tak zwanej „reedukacji krocza”, czyli ponownie pracy z dnem miednicy. Fizjoterapeuta zadba o powrót mięśni brzucha do stanu z przed okresu ciąży, wskaże jak bezpiecznie wrócić do formy. Jeśli po ciąży pojawią się problemy, pomoże je wyeliminować. Warto zgłosić się także, po cesarskim cięciu w celu mobilizacji blizny. To specjalistyczny masaż, który będzie przeciwdziałać powstawaniu zrostów w jamie brzusznej, poprawi pracę mięśni brzucha, oraz pozwoli lepiej zagoić się ranie.
Kiedy najlepiej po urodzeniu dziecka zgłosić się do gabinetu?
Jeśli proces powrotu do formy przebiega bez większych komplikacji to zdecydowanie im wcześniej tym lepiej. Zalecamy pierwszą wizytę jeszcze w okresie połogu, kiedy ciało intensywnie się zmienia. Ważne, aby wcześniej (między 6-8 tygodniem od porodu) odbyć rutynową wizytę u swojego ginekologa, niezależnie od rodzaju porodu czy to siłami natury, czy przez cesarskie cięcie.
Czy do gabinetu można przyjść z dzieckiem?
Oczywiście, dla nas to żaden kłopot. Jeśli nie ma możliwości zostawienia maluszka z innym opiekunem, można zabrać go na wizytę. Zalecamy jednak zabranie ze sobą wózka lub fotelika oraz ulubionych zabawek dziecka.
Jak należy przygotować się do wizyty?
Dokumentacja medyczna to postawa, zwłaszcza w przypadku osób, które mają za sobą dłuższą historię schorzeń, urazów czy przebytych operacji. Druga kwestia to ubiór. Należy przyjść lub zabrać ze sobą strój, który nie będzie krepował ruchów.
Jaki jest czas i zalecana liczba spotkań?
Czas przewidziany na spotkanie w gabinecie różni się w zależności od gabinetu / placówki medycznej. Zazwyczaj jest to między 30 - 60 minut na terapię. Ilość spotkań jest sprawą indywidualną. Nie ma konkretnej liczby zalecanych wizyt do odbycia. Są pacjentki, którym wystarczą 1-2 spotkania, a są i panie które leczą się nawet rok i dłużej. Zależne jest to od dysfunkcji, nasilenia objawów i efektu jaki chcemy osiągnąć.
Jakich efektów możemy się spodziewać po przebyciu takiej fizjoterapii?
W problemach z dnem miednicy, dążymy do całkowitego wyleczenia pacjentek z danej dysfunkcji. Jeśli chodzi o kobiety konsultujące się po porodzie (SN czy po CC) naszym celem jest powrót do ich całkowitej formy/sprawności sprzed okresu ciąży. Są jednak sytuacje, gdzie potrzebna będzie jeszcze pomoc innych specjalistów i podejście bardziej holistyczne. Wtedy konsultujemy pacjentkę np. z lekarzem uroginekologiem, ginekologiem, psychologiem, położną, dietetykiem klinicznym, czy trenerem.
Czy istnieją jakieś przeciwwskazania do wizyty w gabinecie?
Takie same jak w każdym gabinecie fizjoterapii, bez względu na jego specjalizację. Należą do nich: przeziębienie, ostre stany zapalne, gorączka, otwarte rany. Jeśli pacjentka ma wątpliwości zawsze zachęcamy do kontaktu, chętnie odpowiemy i rozwiejemy ewentualne wątpliwości.
Zachęcamy, aby każda z nas, bez względu na etap życia, wiek, przynajmniej raz w życiu skorzystała z wizyty w gabinecie fizjoterapeuty uroginekologicznego. Jeśli borykasz się ze wspomnianymi dolegliwościami - jak najprędzej. Jeżeli nie - czysto profilaktycznie. Zadbaj o siebie i swoją intymność.
Autor: Beata Przała, certyfikowana fizjoterapeutka uroginekologiczna i trenerka personalna. Obecnie przyjmuje pacjentki w Warszawie (Renort Słuchając Ciała, Fizjo4Life) oraz Krakowie (Femi Strefa). Wizyty tymczasowo zawieszone ze względu na stan pandemii.